Jemen: geteisterd door onophoudelijk oorlogsgeweld

Tot 1990 bestond Jemen uit twee staten: de Arabische Republiek Noord-Jemen (tot stand gekomen in 1918) en de Democratische Volksrepubliek Zuid-Jemen (ontstaan in 1967).

Vredesverdrag te Tripoli

In 1971 ontstond er een grensconflict tussen de beide staten, het jaar daarop escaleerde tot een grensoorlog. Ook andere landen gingen zich met het conflict bemoeien. Zo kreeg het pro-communistische Zuid-Jemen hulp aangeboden vanuit de voormalige Sovjet-Unie, terwijl het nationalistische en islamitische Noord-Jemen ondersteund werd door buurland Saoedi-Arabië. Uiteindelijk werd in Tripoli (Libië) door beide staten een vredesverdrag ondertekend. Hoewel de oorlog toen (formeel) voorbij was, mislukte de poging om de beide staten samen te voegen.

Arabische Republiek Jemen

Een aantal jaren daarna werd Ali Abdullah Saleh president van Noord-Jemen, terwijl Ali Nasser Muhammad Husani in 1980 in Zuid-Jemen de macht overnam, waardoor de onrust in de zuidelijke staat toenam. Dit leidde in 1986 tot de Zuid-Jemenitische burgeroorlog. Premier Haider Abu Bakr al-Attas wist uiteindelijk de strijd te beslechten en werd daarna president van Zuid-Jemen. Tenslotte zochten Saleh en al-Attas toenadering tot elkaar, wat in 1990 resulteerde in de vereniging van beide staten. Saleh werd daarop president van de Arabische Republiek Jemen en al-Attas werd premier van het land.

Voortdurende onenigheid in het land

In 1994 woedde er wederom een korte burgeroorlog in Jemen: de communisten uit het zuiden van het land kwamen in opstand tegen de regering van Saleh maar de revolte werd al gauw neergeslagen. De tweedeling tussen de Arabisch nationalistische noorderlingen en de zuiderlingen, die veelal een socialistisch-marxistische ideologie aanhingen, bleef een heikel punt en heeft altijd voor veel onenigheid in het land gezorgd.

Jemenitische Revolutie

Tijdens de ‘Arabische Lente’ werd ook Jemen aangedaan: de Jemenitische Revolutie, die plaatsvond in de periode 2011-2012, zorgde ervoor dat de regering van Saleh omvergeworpen werd. Na de revolutie werd Abd Rabbuh Mansur al-Hadi de president van Jemen. De soennitische regering van al-Hadi werd echter niet getolereerd door de sjiitische Houthi-rebellen, die al jaren gelijke rechten voor de sjiitische bevolking van Jemen eisen. In 2015 escaleerde de situatie.

Burgeroorlog in Jemen

Sindsdien woedt in Jemen een burgeroorlog, waarbij veel onschuldige mensen – waaronder talloze kinderen – het slachtoffer zijn geworden van bruut oorlogsgeweld. De strijdende partijen in het conflict zijn enerzijds de sjiitische Houthis, die met een rebellen-kabinet vanuit de hoofdstad Sanaa opereren, en anderzijds de regering van al-Hadi, welke gesteund wordt door onder meer de zuidelijke afscheidingsbeweging al-Hirak, die streeft naar een onafhankelijk (en socialistisch!) Zuid-Jemen.

Buitenlandse inmenging

De burgeroorlog is nog verder uit de hand gelopen door de gewelddadige interventies van buitenlandse mogendheden. Zo wordt de (internationaal erkende) regering van al-Hadi gesteund door buurland Saoedi-Arabië – een land dat inmiddels al vele (lucht)aanvallen heeft uitgevoerd op Jemen, waarbij talloze burgerslachtoffers vielen – terwijl de Houthi-rebellen voornamelijk worden bijgestaan door Iran.

Vredesonderhandelingen

De pogingen die gedaan zijn om een staakt-het-vuren in Jemen te bewerkstelligen hebben tot nog toe weinig resultaat gehad. De Stockholm-akkoorden (2018) leken in eerste instantie veelbelovend, maar intussen gaan de gevechten gewoon door. Het geschil zou misschien opgelost kunnen worden door het land opnieuw op te delen in Noord- en Zuid-Jemen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *